Ulga rehabilitacyjna – kto może z niej skorzystać i jak ją rozliczyć?

Ulga rehabilitacyjna to jedno z narzędzi wsparcia podatkowego dla osób z niepełnosprawnościami oraz ich opiekunów. Pozwala na odliczenie określonych wydatków od dochodu lub przychodu, a to bezpośrednio przekłada się na obniżenie należnego podatku. Z uwagi na swoją specyfikę, wymaga jednak dokładnego zrozumienia zasad obowiązujących przy jej stosowaniu. Dowiedz się komu przysługuje ulga rehabilitacyjna, jakie wydatki można odliczyć, jak rozliczyć ją w deklaracji podatkowej i jakie dokumenty są niezbędne.

Co to jest ulga rehabilitacyjna?

Ulga rehabilitacyjna to preferencja podatkowa, która umożliwia odliczenie od podstawy opodatkowania wydatków poniesionych na cele rehabilitacyjne oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych przez osoby niepełnosprawne. Jej głównym celem jest rekompensata zwiększonych kosztów funkcjonowania i leczenia, jakie ponoszą osoby z niepełnosprawnościami.

Kto może skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej?

Z ulgi mogą skorzystać dwie grupy podatników:

➤ Osoby posiadające orzeczenie o niepełnosprawności, niezależnie od stopnia (lekki, umiarkowany, znaczny). W przypadku dzieci, wystarczy orzeczenie o niepełnosprawności wydane przed ukończeniem 16. roku życia.

➤ Osoby utrzymujące osoby niepełnosprawne, jeśli te osoby:

• należą do najbliższej rodziny (np. dzieci, małżonkowie, rodzice),
• nie uzyskały w danym roku podatkowym dochodu przekraczającego określony limit (np. rentę socjalną, zasiłek pielęgnacyjny itd.).

Jakie wydatki można odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej?

Ustawodawca podzielił możliwe odliczenia na dwie kategorie: wydatki nielimitowane i limitowane.

Wydatki nielimitowane

Odliczeniu podlegają m.in.:

• adaptacja i wyposażenie mieszkania do potrzeb osoby niepełnosprawnej,
• zakup i naprawa urządzeń ułatwiających życie codzienne (np. wózki inwalidzkie, aparaty słuchowe),
• odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym lub w sanatorium,
• opieka pielęgniarska w czasie choroby,
• opłaty za usługi tłumacza języka migowego,
• kolonie i obozy dla dzieci z niepełnosprawnościami.

Wydatki limitowane

✔ Używanie samochodu osobowego: limit 2 280 zł rocznie, dotyczy osób z niepełnosprawnością lub ich opiekunów, będących właścicielami lub współwłaścicielami pojazdu.

✔ Opłacenie przewodnika osoby niewidomej: limit 2 280 zł rocznie.

✔ Utrzymanie psa asystującego: limit 2 280 zł rocznie.

✔ Leki: odliczeniu podlega nadwyżka wydatków powyżej 100 zł miesięcznie, jeśli stosowanie leków zalecił lekarz specjalista.

 

W przypadku powyższych limitów, fiskus nie wymaga przedstawiania faktur, ale warto je posiadać na wypadek kontroli.

Warunki skorzystania z ulgi

Aby skorzystać z ulgi, należy posiadać aktualne orzeczenie o niepełnosprawności lub dokumenty potwierdzające prawo do renty, ponieść wydatki z własnych środków,

oraz zachować dokumentację potwierdzającą poniesienie wydatków (faktury, rachunki, przelewy bankowe).

Należy także wykazać związek wydatków z rehabilitacją lub ułatwianiem codziennego funkcjonowania.

Jak rozliczyć ulgę rehabilitacyjną w deklaracji podatkowej?

Ulga odliczana jest od dochodu (lub przychodu przy ryczałcie) i wykazywana w załączniku PIT/O.

Odpowiednie formularze:

• PIT-37: dla osób zatrudnionych (np. umowa o pracę),
• PIT-36: dla osób prowadzących działalność gospodarczą,
• PIT-28: dla podatników rozliczających się ryczałtem.

 

W załączniku PIT/O należy wykazać konkretne kwoty oraz rodzaje wydatków. Dokumenty potwierdzające poniesienie kosztów nie muszą być załączane do zeznania, ale trzeba je przechowywać przez 5 lat.

Zadbaj o swoje ulgi – rozliczenia roczne PIT.

Ulga rehabilitacyjna a inne ulgi

Ulga rehabilitacyjna może być łączona z innymi preferencjami podatkowymi (np. ulgą prorodzinną, termomodernizacyjną), jednak nie można odliczać tego samego wydatku dwukrotnie. W przypadku rozliczania kilku ulg warto skonsultować się z księgowym w celu optymalizacji podatkowej.

 

Stosowanie ulgi rehabilitacyjnej wymaga odpowiedniego przygotowania, jednak pozwala na realne obniżenie podatku. W przypadku wątpliwości warto skorzystać z pomocy profesjonalnego biura rachunkowego, które pomoże zoptymalizować rozliczenie roczne zgodnie z aktualnymi przepisami.

Najczęstsze pytania (FAQ)

Czy trzeba mieć faktury do każdego wydatku?

Nie w każdym przypadku. Dla niektórych ulg limitowanych (np. samochód, pies asystujący) nie trzeba przedstawiać faktur, ale warto je posiadać na wypadek kontroli.

Czy oboje rodzice mogą odliczyć ulgę na dziecko?

Oboje mogą, jeśli ponoszą osobno wydatki na dziecko z niepełnosprawnością. Każdy z rodziców może odliczyć tylko tę część, którą faktycznie pokrył.

Czy osoba niepełnosprawna pracująca może skorzystać z ulgi?

Tak, pod warunkiem posiadania odpowiedniego orzeczenia i poniesienia kwalifikowanych wydatków.

Czy ulga przysługuje emerytom?

Ulga rehabilitacyjna przysługuje emerytom, o ile spełniają kryteria niepełnosprawności i ponoszą odpowiednie wydatki.

Czy można odliczyć ulgę rehabilitacyjną wstecznie?

Ulga przysługuje za dany rok podatkowy i można ją wykazać w korekcie zeznania, o ile nie upłynął termin przedawnienia (5 lat).

Czy można odliczyć zakup klimatyzatora?

Tylko jeśli lekarz zalecił jego zakup jako środek rehabilitacyjny wynikający z konkretnej niepełnosprawności i posiadamy odpowiednie zaświadczenie.